BEYAZ VE KIRMIZI LAHANA

Beyaz ve kırmızı lahana ağrıya iyi geliyor, şişlikleri indiriyor. İdrar, regl söktüren lahana sarılık ve bağırsak kurtlarının tedavisinde faydalı oluyor...

iÇERiĞi

Kökü yaprağına oranla daha rutubetlidir; yabanisi sıcak ve kurudur. Hepsi birinci derecede sıcak ve ikinci derecede kurudur. Kernebin (lahananın) bostani, yabani ve bahri (deniz kenarında yetişen) türleri vardır. Kimisi de, su kernebidir. Yabani kerneb, çok acı ve yakıcıdır; besleyici değeri yoktur. Kerneb kökü nar suyu ile pişirilince çok güzel olur. Karnabahar (kanbit) ise, ağır bir besindir; kanı koyulaştırır. Ham olarak kullanılırsa, göğüs bölgesinde ve iki yanda gaz yapar.

Bu gazın ağrısı vardır; fakat ağrı gezici değildir. Dioscorides, fermesin (fermesi iraben) yani yabani kernebin deniz kenarında ve yüksek yerlerde ve havalisinde yetiştiğini söylemiştir. Kasım'da yetişir; o, bostani lahanaya ve diğerlerine benzer. O, keskin beyazdır ve genellikle kabarıktır. O, acıdır ve eğer onun ortası nar suyu ile kaynatılırsa, boşaltımda yararlı olur. Onun lezzeti güzeldir.

Diğer sınıf lahana, Anagüş'ten (Kuzey Afrika ülkeleri) gelir. O da Yararları açısından bostani lahanaya benzer. Onun yaprağı uzun olup, zeravend yaprağına benzer; içe doğru kısıktır. Yaprağın kökü dallarla birleşmiştir; dalları kırmızıdır; küçüktür ve o lahananın gövdesindedir; bilab (lablab, yapışkan otu) yaprağında görüldüğü gibi onun sütü vardır. Fazla yenmez; lezzeti tuzluya çalar; acılık da vardır. Eğer pişmişi yenirse, karında ishal yapar.

BAŞ ORGANLARI

Onun pişmişi ve tohumu şekerle karıştırılarak kavanoza konacak olursa, iyi gelir, başı temizler. Eğer öz suyu ile baş yıkanırsa, başı temizler. Bu ilaç özellikle dili kurutur. Ağrıya iyidir; uyku verir.

GÖRME

Göze zararlı olmasına rağmen, göz damlalarının terkibine girer. Dioscorides, kernebin (lahana) yenmesinin göz zaafına iyi geldiğini söylemiştir.

BESLENME

Beslenme Organları: Mide için lahana zararlıdır. Hurma şarabıyla birlikte dalağa ve sarılığa iyi gelir. Dioscorides dedi ki:

"Açıklık yerlerde yetişen lahana mideye iyi gelmez ve kalbe de iyi gelmez. Mide için iyi olan lahana, tuzla ve su ile muamele edilmiş olan lahanadır. Eğer yaprağı sirkeyle yenirse, dalaklarla ilgili hastalıklara iyi gelir."

DIŞARI ATAN ORGANLAR

İdrar ve regl söktürür ve tohumu, turmus suyuyla birlikte kurtları (bağırsak) öldürür ve aynı zamanda regl kanını söktürür. Tohumu cinsi münasebetten sonra fitil yapılırsa meniyi öldürür. Onun kökünün külleri, taşları parçalar. Deniz lahanası bağırsak muhtevasını yumuşatır ve ishal etkisi gösterir. Özellikle, sığır eti ile birlikte kullanılması gerekir. Hafifçe yaprakları ve sapları kaynatılır ve yenirse, karında ishal etkisi yapar.

Suyla iki defa kaynatılırsa, karnı tutar (kabızlık yapar). Kerneb öz suyu ve süsen (iris) kökü ile karıştırılırsa, natrun (doğal sodyum karbonat, Na2O3) gibi kanı ishal yapar. Onun çiçeklerinden ilaçlı fitil yapılırsa, hamile hanıma o içirilirse, cenini anne karnında öldürür. Eğer kerneb (lahana) tohumu içilirse bağırsak kurtlarını öldürür.

YARARLARI

Onun pişmişi yumuşatıcıdır; özellikle de kurutucudur. Eğer pişirilirse, onun suyu kullanılırsa, bu etki artar. Yaprak saplarının külü kuvvetlidir; kurutucudur; ayrıca ağrı giderme özelliği vardır. Besleyici özelliği mercimeğe göre biraz daha fazladır. Bununla beslenenler ham zararlı madde içerir. Tavuk eti veya sığır eti de pişirilince, biraz daha iyidir.

ŞİŞLER

Yabanisi ve deniz kenarında yetişeni ve bostanisi (bütün türleri), sertlikleri pişirir ve yabani lahana yaprağı veya bostanisinin yaprağı, öğütülüp un haline getirilirse, yaralara dışarıdan tatbik edilir (yakı şeklinde). O, tek başına ya da sevikle birlikte bütün yangılı şişlerde yararlıdır; kırmızı ve kötü şişlere yardımcı olur.

YARALAR

Yaraları iyi eder ve kötü hareketlere engel olur. Beyaz olanı, yanıklar üzerine tatbik edilir. Kaşıntılı yaralara iyi gelir ve eğer tuzla karıştırılırsa, nar-ı Farisiye (St. Anthony humması, yılancık) iyi gelir.

HAREKET ORGANLARI

Titremeye iyi gelir; yoğurtla birlikte gut üzerine haricen tatbik edilir. Pişmiş lahana, ağrıyan eklem yerlerine iyi gelir. Eğer hulbe ve sirkeyle karıştırılacak olursa, yakı gibi haricen tatbik edilirse, gut için yararlı olur ve eklem ağrılarına iyi gelir.

SOLUNUM

Duhnü'l-hal ile kaynatılmasıyla elde edilen maddeyle karıştırılıp, gargara yapılırsa, boğaz ağrısına iyi gelir ve kerneb (lahana) yenirse, sesi terbiye eder. Çiğnenirse ve emilirse, sesi islah eder.